Αφηρημένη Προγραμματική Μουσική

και μια εξομολόγηση....

Όπως ανέφερα και στο προηγούμενό μου post, χρησιμοποιώ πάντα τον προφορικό λόγο. Είναι σαν να εξομολογούμαι κάθε φορά. Δεν είναι αυτό που κυρίως με απασχολεί, η καλλιέπεια του λόγου, που τη θεωρώ πολύ σημαντική, αλλά αν και αυτή υπάρχει στον προφορικό μου λόγο, ασφαλώς είναι πάρα πολύ σημαντικό για μένα. Αυτό όμως που δεν θέλω επουδενί λόγο να παραβλέψω ή και να "προδώσω", είναι αυτή η αυθόρμητη εξομολόγηση του να διατυπώνω σκέψεις μου και να τις εκφράζω αυθόρμητα. Χαίρομαι για τα σχόλια που έγραψαν ορισμένοι φίλοι, και χαίρομαι ακόμη που η ταπεινή μου προσφορά στο θέμα της μουσικής γίνεται αφορμή να μας προβληματίσει. Άλλωστε, κάτι ψάχνω και εγώ δημιουργώντας και κατά συνέπεια, όχι βέβαια ηθελημένα, προτείνω ή θέτω ορισμένα προβλήματα, που αν μας κάνουν να σκεφτόμαστε, νομίζω ότι εκπληρώνουν κατά κάποιο τρόπο και έναν από τους σκοπούς της δημιουργίας, τουλάχιστον όπως εγώ τη φαντάζομαι.

Μου ζητήσατε να μιλήσω πιο διεξοδικά, για τον όρο Αφηρημένη Προγραμματική Μουσική που χρησιμοποίησα στο προηγούμενο μου post. Είναι ένας όρος ο οποίος με απασχολεί συνεχώς από τις αρχές της δεκαετίας του 60. Βέβαια οι μουσικολόγοι, είμαι σίγουρος ότι θα… βγαίνουν από τα ρούχα τους ακούγοντας αυτόν τον όρο. Είναι τελείως αντιφατικός και σε σχέση με αυτό που γνωρίζουμε για τη Προγραμματική Μουσική. Η Αφηρημένη Προγραμματική Μουσική, είναι εκείνη που αντί για μια ιστορία οργανώνεται σε σχέση με μια νέα παράμετρο. Μια "αφηρημένη ιδέα" που παίζει ανάλογο ρόλο με το πρόγραμμα της προγραμματικής μουσικής. Για παράδειγμα, η κίνηση του ήχου μέσα στο χώρο. Οι δυνατές περιπτώσεις ενός διαλόγου μεταξύ συνομιλητών. Οι διαφορετικοί τρόποι που μπορεί να παιχτεί ένα μουσικό όργανο κ.λ.π. Γνωρίζουμε όλοι τις τέσσερις παραμέτρους της μουσικής : το τονικό ύψος, την ένταση, τη διάρκεια και το ηχόχρωμα. Η έξτρα αφηρημένη παράμετρος οδηγεί, καθορίζει και χαρακτηρίζει τις άλλες τέσσερις παραμέτρους. Για τη κίνηση του ήχου μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο π.χ., οι δυνατοί συνδυασμοί της κίνησης του, επηρεάζουν και τον τρόπο οργάνωσης της φόρμας και γενικά της όλης οργάνωσης του υλικού.
Με λίγα λόγια ο ορισμός της Αφηρημένης Προγραμματικής Μουσικής θα μπορούσε να διατυπωθεί ως εξής:
"Είναι μια μουσική, που εκτός των γνωστών παραμέτρων (τονικό ύψος, ένταση, διάρκεια και ηχόχρωμα), εισάγει μια αφηρημένη ιδέα η οποία ελέγχει τις τέσσερις γνωστές παραμέτρους. Κάτι ανάλογο με την ιστορία στην προγραμματική μουσική. Εδώ όμως η έξτρα παράμετρος, η έξτρα ιδέα, είναι αφηρημένη. Γι αυτό λέγεται και Αφηρημένη Προγραμματική Μουσική".