3 Δεκ 2007

Στον απόηχο της συναυλίας

Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συνάδελφο και πρώην μαθητή μου, τον Γιώργο Χατζημιχελάκη, ο οποίος με εισήγαγε με πολύ ενθουσιασμό στην «μπλογκόσφαιρα», (όπως λεει και ο ίδιος) και οργάνωσε αυτό το blog. Επίσης μου είπε ότι μπορώ να κάνω σχόλια και να γράφω κατά καιρούς ιδέες. Βέβαια εγώ κυρίως μιλάω και το μόνο που γράφω πολύ, είναι καλώς ή κακώς η μουσική. Θα ακολουθήσω λοιπόν και εδώ την ίδια διαδικασία. Θα μιλάω και ο Σάββας Τσιλιγκιρίδης θα τα απομαγνητοφωνεί.
Ο Κωνσταντίνος Παπαδάκης την Τετάρτη 28 Νοεμβρίου, έπαιξε εκπληκτικά τα δέκα έργα μου για σόλο πιάνο. Δεν είναι εύκολη μουσική, και δεν είναι εύκολο κανείς να επικοινωνήσει με τις βαθύτερες προθέσεις που είχα. Είναι άλλωστε μια παραγωγή η οποία γράφτηκε σε μια περίοδο σχεδόν μισού αιώνα. Αναλύοντας και εγώ τον εαυτό μου ακούγοντας για πρώτη φορά πολλά από αυτά τα έργα, όπως οι Inventions και Φούγκες (1958), η Σονάτα (1959), βλέπω το ταξίδι ενός νέου μέσα σε αυτή τη περίοδο των 47-48 ετών, τις ανησυχίες του, τις προσπάθειές του και τις συνεχείς αλλαγές. Το ταξίδι αυτό ξεκινάει στο τέλος της δεκαετίας του 50, όταν σπούδαζα την εποχή εκείνη με τον Γιάννη Α. Παπαϊωάννου, ο οποίος και με εισήγαγε στα πρώτα ατονικά και δωδεκαφθογγικά συστήματα. Το μεγάλο πρόβλημα ήταν πάντα για μένα, με τι τρόπο θα μπορούσα να δαμάσω τα οποιαδήποτε αυτά συστήματα, ώστε να μπορώ να εκφραστώ με τον τρόπο που εγώ ήθελα και το σύστημα να μην ήταν τίποτε άλλο παρά ένα εργαλείο για μένα, που επ’ ουδενί λόγο θα παρεμπόδιζε οποιαδήποτε πρόθεση μου. Έτσι λοιπόν, από πολύ νωρίς άρχισα να «κοροϊδεύω» το σύστημα. Δεν το λεω με την έννοια την αρνητική, αλλά προσπαθούσα κατά κάποιο τρόπο να το παρακάμπτω, με κάποιους προσωπικούς συλλογισμούς και κάποιες προσωπικές απόπειρες για να μπορώ να το φέρω στα δικά μου πλαίσια. Φαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό το κατόρθωσα, γιατί σαφώς αυτά τα κομμάτια κάθε άλλο παρά δωδεκάφθογγα ή ατονικά ακούγονται. Είναι πολύ συμβατικά στη φόρμα στην αρχή, (Inventions και Φούγκες, Σονάτα κλπ.,) που όμως σιγά-σιγά διευρύνονται μορφολογικά, και εισέρχονται άλλα χαρακτηριστικά με ίσως εξελικτική πορεία προς τις Ακουαρέλες, που εκεί αρχίζω να συνδυάζω τις ατονικές και δωδεκάφθογγες τεχνικές με άλλα συστήματα, πολύ συχνά της δικής μας ελληνικής παράδοσης. Τα μεν ρυθμικά στοιχεία, απόρροια και αποτέλεσμα πάντα της γλώσσας, ήταν ήδη ξεκαθαρισμένα από άλλους. Αυτά τα οποία με απασχόλησαν ήταν τα μελωδικά και τροπικά στοιχεία σε σχέση με τα ατονικά συστήματα. Θα μπορούσα λοιπόν κοντολογίς να πω, ότι ήταν ένα ταξίδι ενός νέου, να ανακαλύψει τον εαυτό του με κάθε καινούργια τεχνική που μάθαινε και να την οικειοποιηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην είναι εκτός χώρου και εκτός της προσωπικής του παράδοσης, αλλά να χαρακτηρίζουν την εποχή, τον τόπο μου και τον χώρο μου. Εάν βέβαια το δούμε και πιο υπερβατικά, θα έλεγα τον δικό μου Χωρόχρονο που ξεπερνάει τις συμβατικές «διαστάσεις» του ύψους, του βάθους και του πλάτους, και να εισάγει τη τέταρτη διάσταση του χρόνου. Ή μια τέταρτη διάσταση της λεγόμενης «αφηρημένης προγραμματικής μουσικής» για την οποία μίλησα από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '60.
Συνηθίζω να εξομολογούμαι και πιθανόν να τηρήσω αυτήν την πορεία και από ότι μου εξηγεί ο Γιώργος Χατζημιχελάκης είναι εύκολο να μπορώ να εκφράζομαι μέσω αυτού του μέσου. Ευχαριστώ πολύ τον Γιώργο Χατζημιχελάκη, τον Δημήτρη Συκιά και όσους άλλους έστειλαν τα πρώτα σχόλια. Θα διαβάσω σοβαρά τα σχόλιά τους και ελπίζω να γίνουμε λίγο καλύτεροι από ότι είμαστε.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΑΥΛΙΑΣ 28/11/2007

Κάντε κλικ στην εικόνα, ή εδώ
και θα ανοίξει το πρόγραμμα της συναυλίας
το οποίο μπορείτε να το μεγεθύνετε όσο θέλετε
γιατί είναι σε υψηλή ανάλυση.

(προσετέθη κατόπιν αιτήσεως του kuk)