Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συνάδελφο και πρώην μαθητή μου, τον Γιώργο Χατζημιχελάκη, ο οποίος με εισήγαγε με πολύ ενθουσιασμό στην «μπλογκόσφαιρα», (όπως λεει και ο ίδιος) και οργάνωσε αυτό το blog. Επίσης μου είπε ότι μπορώ να κάνω σχόλια και να γράφω κατά καιρούς ιδέες. Βέβαια εγώ κυρίως μιλάω και το μόνο που γράφω πολύ, είναι καλώς ή κακώς η μουσική. Θα ακολουθήσω λοιπόν και εδώ την ίδια διαδικασία. Θα μιλάω και ο Σάββας Τσιλιγκιρίδης θα τα απομαγνητοφωνεί.
Ο Κωνσταντίνος Παπαδάκης την Τετάρτη 28 Νοεμβρίου, έπαιξε εκπληκτικά τα δέκα έργα μου για σόλο πιάνο. Δεν είναι εύκολη μουσική, και δεν είναι εύκολο κανείς να επικοινωνήσει με τις βαθύτερες προθέσεις που είχα. Είναι άλλωστε μια παραγωγή η οποία γράφτηκε σε μια περίοδο σχεδόν μισού αιώνα. Αναλύοντας και εγώ τον εαυτό μου ακούγοντας για πρώτη φορά πολλά από αυτά τα έργα, όπως οι Inventions και Φούγκες (1958), η Σονάτα (1959), βλέπω το ταξίδι ενός νέου μέσα σε αυτή τη περίοδο των 47-48 ετών, τις ανησυχίες του, τις προσπάθειές του και τις συνεχείς αλλαγές. Το ταξίδι αυτό ξεκινάει στο τέλος της δεκαετίας του 50, όταν σπούδαζα την εποχή εκείνη με τον Γιάννη Α. Παπαϊωάννου, ο οποίος και με εισήγαγε στα πρώτα ατονικά και δωδεκαφθογγικά συστήματα. Το μεγάλο πρόβλημα ήταν πάντα για μένα, με τι τρόπο θα μπορούσα να δαμάσω τα οποιαδήποτε αυτά συστήματα, ώστε να μπορώ να εκφραστώ με τον τρόπο που εγώ ήθελα και το σύστημα να μην ήταν τίποτε άλλο παρά ένα εργαλείο για μένα, που επ’ ουδενί λόγο θα παρεμπόδιζε οποιαδήποτε πρόθεση μου. Έτσι λοιπόν, από πολύ νωρίς άρχισα να «κοροϊδεύω» το σύστημα. Δεν το λεω με την έννοια την αρνητική, αλλά προσπαθούσα κατά κάποιο τρόπο να το παρακάμπτω, με κάποιους προσωπικούς συλλογισμούς και κάποιες προσωπικές απόπειρες για να μπορώ να το φέρω στα δικά μου πλαίσια. Φαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό το κατόρθωσα, γιατί σαφώς αυτά τα κομμάτια κάθε άλλο παρά δωδεκάφθογγα ή ατονικά ακούγονται. Είναι πολύ συμβατικά στη φόρμα στην αρχή, (Inventions και Φούγκες, Σονάτα κλπ.,) που όμως σιγά-σιγά διευρύνονται μορφολογικά, και εισέρχονται άλλα χαρακτηριστικά με ίσως εξελικτική πορεία προς τις Ακουαρέλες, που εκεί αρχίζω να συνδυάζω τις ατονικές και δωδεκάφθογγες τεχνικές με άλλα συστήματα, πολύ συχνά της δικής μας ελληνικής παράδοσης. Τα μεν ρυθμικά στοιχεία, απόρροια και αποτέλεσμα πάντα της γλώσσας, ήταν ήδη ξεκαθαρισμένα από άλλους. Αυτά τα οποία με απασχόλησαν ήταν τα μελωδικά και τροπικά στοιχεία σε σχέση με τα ατονικά συστήματα. Θα μπορούσα λοιπόν κοντολογίς να πω, ότι ήταν ένα ταξίδι ενός νέου, να ανακαλύψει τον εαυτό του με κάθε καινούργια τεχνική που μάθαινε και να την οικειοποιηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην είναι εκτός χώρου και εκτός της προσωπικής του παράδοσης, αλλά να χαρακτηρίζουν την εποχή, τον τόπο μου και τον χώρο μου. Εάν βέβαια το δούμε και πιο υπερβατικά, θα έλεγα τον δικό μου Χωρόχρονο που ξεπερνάει τις συμβατικές «διαστάσεις» του ύψους, του βάθους και του πλάτους, και να εισάγει τη τέταρτη διάσταση του χρόνου. Ή μια τέταρτη διάσταση της λεγόμενης «αφηρημένης προγραμματικής μουσικής» για την οποία μίλησα από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '60.
Συνηθίζω να εξομολογούμαι και πιθανόν να τηρήσω αυτήν την πορεία και από ότι μου εξηγεί ο Γιώργος Χατζημιχελάκης είναι εύκολο να μπορώ να εκφράζομαι μέσω αυτού του μέσου. Ευχαριστώ πολύ τον Γιώργο Χατζημιχελάκη, τον Δημήτρη Συκιά και όσους άλλους έστειλαν τα πρώτα σχόλια. Θα διαβάσω σοβαρά τα σχόλιά τους και ελπίζω να γίνουμε λίγο καλύτεροι από ότι είμαστε.
Ο Κωνσταντίνος Παπαδάκης την Τετάρτη 28 Νοεμβρίου, έπαιξε εκπληκτικά τα δέκα έργα μου για σόλο πιάνο. Δεν είναι εύκολη μουσική, και δεν είναι εύκολο κανείς να επικοινωνήσει με τις βαθύτερες προθέσεις που είχα. Είναι άλλωστε μια παραγωγή η οποία γράφτηκε σε μια περίοδο σχεδόν μισού αιώνα. Αναλύοντας και εγώ τον εαυτό μου ακούγοντας για πρώτη φορά πολλά από αυτά τα έργα, όπως οι Inventions και Φούγκες (1958), η Σονάτα (1959), βλέπω το ταξίδι ενός νέου μέσα σε αυτή τη περίοδο των 47-48 ετών, τις ανησυχίες του, τις προσπάθειές του και τις συνεχείς αλλαγές. Το ταξίδι αυτό ξεκινάει στο τέλος της δεκαετίας του 50, όταν σπούδαζα την εποχή εκείνη με τον Γιάννη Α. Παπαϊωάννου, ο οποίος και με εισήγαγε στα πρώτα ατονικά και δωδεκαφθογγικά συστήματα. Το μεγάλο πρόβλημα ήταν πάντα για μένα, με τι τρόπο θα μπορούσα να δαμάσω τα οποιαδήποτε αυτά συστήματα, ώστε να μπορώ να εκφραστώ με τον τρόπο που εγώ ήθελα και το σύστημα να μην ήταν τίποτε άλλο παρά ένα εργαλείο για μένα, που επ’ ουδενί λόγο θα παρεμπόδιζε οποιαδήποτε πρόθεση μου. Έτσι λοιπόν, από πολύ νωρίς άρχισα να «κοροϊδεύω» το σύστημα. Δεν το λεω με την έννοια την αρνητική, αλλά προσπαθούσα κατά κάποιο τρόπο να το παρακάμπτω, με κάποιους προσωπικούς συλλογισμούς και κάποιες προσωπικές απόπειρες για να μπορώ να το φέρω στα δικά μου πλαίσια. Φαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό το κατόρθωσα, γιατί σαφώς αυτά τα κομμάτια κάθε άλλο παρά δωδεκάφθογγα ή ατονικά ακούγονται. Είναι πολύ συμβατικά στη φόρμα στην αρχή, (Inventions και Φούγκες, Σονάτα κλπ.,) που όμως σιγά-σιγά διευρύνονται μορφολογικά, και εισέρχονται άλλα χαρακτηριστικά με ίσως εξελικτική πορεία προς τις Ακουαρέλες, που εκεί αρχίζω να συνδυάζω τις ατονικές και δωδεκάφθογγες τεχνικές με άλλα συστήματα, πολύ συχνά της δικής μας ελληνικής παράδοσης. Τα μεν ρυθμικά στοιχεία, απόρροια και αποτέλεσμα πάντα της γλώσσας, ήταν ήδη ξεκαθαρισμένα από άλλους. Αυτά τα οποία με απασχόλησαν ήταν τα μελωδικά και τροπικά στοιχεία σε σχέση με τα ατονικά συστήματα. Θα μπορούσα λοιπόν κοντολογίς να πω, ότι ήταν ένα ταξίδι ενός νέου, να ανακαλύψει τον εαυτό του με κάθε καινούργια τεχνική που μάθαινε και να την οικειοποιηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην είναι εκτός χώρου και εκτός της προσωπικής του παράδοσης, αλλά να χαρακτηρίζουν την εποχή, τον τόπο μου και τον χώρο μου. Εάν βέβαια το δούμε και πιο υπερβατικά, θα έλεγα τον δικό μου Χωρόχρονο που ξεπερνάει τις συμβατικές «διαστάσεις» του ύψους, του βάθους και του πλάτους, και να εισάγει τη τέταρτη διάσταση του χρόνου. Ή μια τέταρτη διάσταση της λεγόμενης «αφηρημένης προγραμματικής μουσικής» για την οποία μίλησα από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '60.
Συνηθίζω να εξομολογούμαι και πιθανόν να τηρήσω αυτήν την πορεία και από ότι μου εξηγεί ο Γιώργος Χατζημιχελάκης είναι εύκολο να μπορώ να εκφράζομαι μέσω αυτού του μέσου. Ευχαριστώ πολύ τον Γιώργο Χατζημιχελάκη, τον Δημήτρη Συκιά και όσους άλλους έστειλαν τα πρώτα σχόλια. Θα διαβάσω σοβαρά τα σχόλιά τους και ελπίζω να γίνουμε λίγο καλύτεροι από ότι είμαστε.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΑΥΛΙΑΣ 28/11/2007
και θα ανοίξει το πρόγραμμα της συναυλίας
το οποίο μπορείτε να το μεγεθύνετε όσο θέλετε
γιατί είναι σε υψηλή ανάλυση.
(προσετέθη κατόπιν αιτήσεως του kuk)
4 σχόλια:
Κύριε Αντωνίου, καλώς ορίσατε. Εμείς που παρακολουθούμε, χωρίς να είμαστε μουσικοί, το έργο σας έχουμε να κερδίσουμε πολλά από τυχόν παρεμβάσεις σας. Θα άξιζε ίσως να υπενθυμίσετε το πρόγραμμα της συναυλίας, έτσι ώστε να μπορεί όποιος δεν ήταν παρών να παρακολουθήσει καλύτερα τις σκέψεις σας.
Για τα δικά μου αυτιά η συναυλία ήταν απολαυστική και ελπίζω ότι θα βρει τον δρόμο να γίνει CD. Πρόκειται για έργα που αξίζει να ξανακούσει ο ακροατής. Στο πρώτο ημίωρο, και βάλε, της βραδιάς νόμισα ότι είχατε γράψει το μεγαλύτερο, σε διάρκεια, έργο της πιανιστικής φιλολογίας... Ένα έργο που περιλάμβανε τα πάντα... Αδύνατον, στο ημίφως, να συμβουλευτώ το πρόγραμμα. Ευτυχώς η παρεξήγηση λύθηκε στο δεύτερο μέρος, όταν εξηγήσατε ότι ο ερμηνευτής από σεμνότητα δεν επεδίωξε το χειροκρότημα στο τέλος κάθε κομματιού. Άλλος ένας λόγος που θα ήθελα να ξανακούσω αυτά τα έργα. Χωρισμένα αυτή τη φορά.
Καλώς ορίσατε και πάλι.
Ως μαθητής σας οφείλω να πω ότι το έργο σας πέρα από αισθητικά ωραίο, είναι πάντα διδακτικό και πάντα μας εκπλήσσει.
Γράφω αυτό το σχόλιο για να δώσω συγχαρητήρια στον Κωνσταντινο Παπαδάκη, που με σεμνότητα, όπως και ο Κουκουζέλης εντοπίζει, το ερμήνευσε ιδανικά.
Θα επιθυμούσα - πιστεύω θα είναι επιθυμία και άλλων αναγνωστών σας -να γινόσασταν πιο αναλυτικός στον όρο "αφηρημένη προγραμματική μουσική".
Καλή συνέχεια στο μπογκ.
Τα σχόλια σας είναι ανεκτίμητα και για τον παρόντα αλλά πολύ περισσότερο για τον μέλλοντα χρόνο. Προέρχονται από τον τέταρτο κατά χρονολογική σειρά σημαντικότερο έλληνα συνθέτη, κάποιοι ίσως διαφωνούν τώρα, κάποιοι άλλοι θα παίρνουν διδακτορικό γράφοντάς το μετά από λίγα χρόνια.
Από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή με το έργο σας εκείνο που διέκρινα, εκτίμησα, θαύμασα και ζήλωσα είναι ότι όποια καθιερωμένη τεχνική κι αν χρησιμοποιούσατε, το έργο έφερε την προσωπική σας σφραγίδα, ακριβώς όπως εξηγείτε στο σχόλιο σας, και ήταν σχεδόν αδύνατο να το μπερδέψει κανείς με το έργο κάποιου άλλου συνθέτη. Η αναγνωρισιμότητα και η άμεση ταυτοποίηση του συνθέτη είναι το κατά τη γνώμη μου το ύψιστο προσόν ενός έργου. Όσο τεχνικά άρτιο κι αν είναι ένα έργο a la manière de, δεν παύει να είναι ένα έργο ersatz. Επιπρόσθετα όχι μόνο κάνατε δικές σας και εξελίξατε τεχνικές που αναπτύχθηκαν από άλλους, αλλά εφηύρατε και καθαρά προσωπικές και πρωτοπόρες για την εποχή τους, αδιάψευστος μάρτυρας το εγχειρίδιο του G. Read, Compendium of Modern Instrumental Techniques.
Εύχομαι καλή συνέχεια.
maestro,
kat arxin thelo na sas kalosoriso kai ego ston blogotopo mia kai oloi mas erxomaste pio grigora konta o enas me ton allo kai pio amesa.akousa ta pianistika sas erga kai eilikrina nostalgisa ta palaiotera xronia tote pou imoun akomi pianistas [en energeia]thelontas etsi na ermineuso kai ego kati ap ola auta.tora distixos gia logous opos kserete 'exo xasei to finger ddexterity kai flexibility kai den exo tin aparaititi antoxi gia na meletiso. pragmatika akousa auto pou ki eseis o idios perigrafete os 'parapera'apo ta dedomena xoria pou to akousa apo tin pio agapimeni mou kai monadiki proti orxistra sti mousiki.To piano.
Kai pali Kalosorisate.Sas xairetizo therma.
T.
Δημοσίευση σχολίου